Als mannen hebben we twee opties om ongewenst vaderschap te voorkomen: condooms of sterilisatie. Andere vormen van anticonceptie voor mannen zijn (nog) niet verkrijgbaar. De laatste optie is behoorlijk drastisch, want jij en jouw kroonjuwelen liggen daarbij letterlijk op het hakblok. Enfin, een condoom gebruiken is natuurlijk altijd verstandig. Zo loop je geen ongewenste cadeautjes op en blijf je na negen maanden nog steeds ”papi” in plaats van ”papa”. Laten we daarentegen eerlijk zijn: zodra de onderkop het overneemt, stopt de bovenste vaak met werken. Uit recent onderzoek blijkt dan ook dat het rubberen jasje dramatisch slecht wordt gebruikt.

Waarom is de mannenpil nog niet verkrijgbaar en wanneer komt ie?

Onze vriendinnen bij Linda vragen aan Ineke van der Vlugt, programmamanager anticonceptie en abortus bij Rutgers, waarom de mannenpil er anno 2025 nog steeds niet is. Zij legt uit: “Allereerst is de farmaceutische industrie nooit echt geïnteresseerd geweest in anticonceptie voor mannen. Er zou nauwelijks een markt voor zijn. De industrie kijkt vooral of iets winstgevend is, en de mannenpil zien ze niet zitten. Uit onderzoek blijkt wel dat de interesse in mannenanticonceptie groeit in geëmancipeerdere landen, maar wereldwijd blijft dit nog beperkt.”

Onderzoek en bijwerkingen van deze vorm van mannelijke anticonceptie

Niet alleen gebrek aan interesse vanuit de farmaceutische industrie vormt een obstakel, ook de biologische werking van het mannelijk lichaam speelt een rol. Even een lesje biologie: vrouwen produceren slechts één eicel per cyclus, terwijl mannen per zaadlozing miljoenen spermacellen loslaten. Om zwangerschap te voorkomen moet je dus óf de spermaproductie stilleggen óf zorgen dat jouw kikkervisjes het eitje niet bereiken. Dit vereist, net als bij vrouwelijke anticonceptie, een ingreep in de hormoonhuishouding. Dit kan vervelende bijwerkingen opleveren, zoals een daling van de testosteronproductie, afname van spiermassa en minder baardgroei.

▼ scroll verder ▼

Theoretisch gezien is het mogelijk om een mannenpil te ontwikkelen, maar het proces is duur, complex en tijdrovend. Bovendien moeten eerst oplossingen gevonden worden voor mogelijke bijwerkingen. De strenge Europese regelgeving rondom medicijnonderzoek helpt hier niet bepaald aan mee. Wél belangrijk natuurlijk, want je wil de volgende dag niet als een 12-jarige puber wakker worden. Daarnaast is het lastig om voldoende mannen te vinden die bereid zijn een nieuw middel langdurig te testen. Veel onderzoeken stranden vanwege te veel bijwerkingen, onvoldoende veiligheid of een te langdurige impact op de vruchtbaarheid.

Soorten anticonceptie voor mannen

Ondanks deze obstakels zijn er ook positieve ontwikkelingen. Er worden momenteel verschillende mannelijke anticonceptiemiddelen getest:

  • Hormonale gel: Een gel die op de schouders wordt aangebracht en de spermaproductie verlaagt.
  • Injectie: Een hormonale spuit die de spermaconcentratie vermindert.
  • Niet-hormonale gel: Een injecteerbare gel die een barrière vormt in de zaadleiders, waardoor sperma niet vrijkomt.
  • De mannenpil: Een pil vergelijkbaar met de anticonceptiepil voor vrouwen, maar minder populair omdat mannen minder geneigd zouden zijn deze dagelijks in te nemen.

De meeste studies bevinden zich nog in de experimentele fase met dieren, en het kan nog jaren duren voordat er definitieve resultaten zijn. Een groot struikelblok blijft de financiering, omdat voor elke onderzoeksfase nieuwe budgetten nodig zijn.

Anticonceptie Mannen; twee bergen met pillen op een wit papier
Foto: Pexels

Lusten & lasten samen dragen omtrent anticonceptie

Uit een peiling van Rutgers blijkt dat driekwart van de mannen onder de dertig zich verantwoordelijk voelt voor anticonceptie. In de praktijk neemt echter slechts 30% daadwerkelijk actie. Een onderzoek van EenVandaag toont aan dat 53% van de mannen openstaat voor de mannenpil, maar of ze deze ook echt zullen gebruiken zodra hij beschikbaar is, blijft de vraag.

@koffietijdvoormannen Mannenpil ja of nee?! #koffietijdvoormannen #podcast #mannenpil #vj #voorjou ♬ origineel geluid – Koffietijdvoormannen

Ineke van der Vlugt benadrukt dat de mannenpil niet alleen een wetenschappelijke, maar ook een maatschappelijke verandering vereist. ”Jongens schuiven de verantwoordelijkheid voor anticonceptie nog te vaak af op meiden. Zij dragen nu vooral de lasten: ze zweten peentjes als er geen anticonceptie is gebruikt en zitten met de gebakken peren. Bovendien kunnen ze last hebben van bijwerkingen, terwijl de jongen nergens hinder van ondervindt. Dat vind ik niet kunnen. Meiden hebben net zo goed het recht om zorgeloos van s*ks te genieten”, stelt ze. Om een evenwichtigere verdeling te creëren, moeten mannen meer anticonceptie-opties hebben dan alleen een condoom of sterilisatie. Daarnaast is het voor ons mannen belangrijk om te communiceren over anticonceptie. Want zolang jij ”papi” genoemd wil blijven worden, is het voorkomen van een ongewenste zwangerschap niet alleen de verantwoording van de vrouw.

Zijn jullie wél klaar voor de volgende stap in jullie relatie en verlangen jullie naar een gezinsuitbreiding? Lees dan wanneer je ‘het’ moet doen om de kans op zwangerschap te vergroten.