Experts: dit is waarom jongeren niet of nauwelijks kunnen sparen in 2025

Eerder dit jaar kwam er een onderzoek naar buiten van Deloitte in samenwerking met het Nibud, Tilburg University en de Universiteit leiden. De bevindingen in deze analyse zijn allesbehalve rooskleurig. Bijna de helft van alle Nederlandse huishoudens is financieel kwetsbaar of ongezond, 47% om precies te zijn. Jongvolwassenen hebben het volgens dit onderzoek het moeilijkst, als we het hebben over de financiële gezondheid onder jongeren. 12% van de 18 en 24-jarigen was in 2024 financieel gezond, een jaar eerder lag dit percentage nog op 18%. Factoren die deze financiële malaise in stand houden zijn onder andere hogere kosten voor levensonderhoud, relatief lage lonen en astronomisch hoge bedragen voor huisvesting. Zo betaal je gemiddeld voor een huis in 2025 al bijna 475.000 euro.

Dit verdient een jongvolwassene in Nederland

Een 21-jarige Nederlander verdient gemiddeld 16,10 euro bruto per uur. Op basis van een 24-urige werkweek zou deze jongvolwassene 1500 euro per maand moeten verdienen. Dit is volgens Karin Radstaak, woordvoerder Nibud, niet vanzelfsprekend. “Het maandelijkse loon verschilt in deze groep flink”, vertelt ze. Daarnaast is het loon afhankelijk van leeftijd, ervaring en tijd die ze vrij kunnen maken voor een bijbaan. Dit doet de financiële gezondheid van jongeren dan ook niet goed.

@club.next Ideale maandsalaris?? #clubnext #salaris #jongeren #fy #fyp #fypシ ♬ Le Monde – From Talk to Me – Richard Carter

Naast een bijbaan, ontvangen veel Nederlandse jongeren ook studiefinanciering. Dit is daarentegen een bedrag dat niet voor iedereen gelijk is. De hoogte van deze financiering is afhankelijk van inkomen van de ouders, woonsituatie en opleidingsgraad. Zo krijgen uitwonende studenten op het hbo of de universiteit een beurs van maximaal 314 euro. Thuiswonende studenten kunnen een basisbeurs krijgen van ongeveer 125 euro per maand. De maximale aanvullende beurs is in 2025 vastgesteld op 475 euro. Naast een bijbaan, stage en studiefinanciering zijn er nog andere bronnen van ‘inkomsten’ voor deze groep. Zo kun je vanaf 18 jaar zorg- en huurtoeslag – mits je op jezelf woont bij die laatste – aanvragen.

Geen financiële polonaise, maar vermogende malaise

Wie denkt dat geld tegen plinten klotst bij 18 tot 24-jarigen, heeft het mis. Jongeren geven hun geld namelijk voornamelijk uit aan vaste lasten, boodschappen en verplichte abonnementen. Wat er over blijft, gaat in de kas van discotheken, kledingwinkels en parfumeries. Die laatste drie hebben daarentegen geen vetpot aan Nederlandse jongeren. Jongeren hebben volgens Het Algemeen Dagblad en de experts ook last van de inflatie. “Alles wordt duurder en dat heeft ook zeker invloed op deze doelgroep”, zegt de woordvoerder van het Nibud. “De kosten stijgen voor de vaste lasten, maar ook de boodschappen en studie worden duurder.”

Rekenvoorbeeld kosten jongeren

Het Nibud en AD berekende de kosten van gemiddelde HBO of WO-student op kamers. Deze ziet er als volgt uit:

Inkomsten: 1135 euro vanuit studiefinanciering en bijbaan
Uitgaven: 1085 euro
– Huur: 450 euro
– Zorgverzekering: 135 euro
– Eten & kleding: 300 euro
– Studie- en boekkosten: 50 euro
– Vervoer: 50 euro
– Overige kosten: 100 euro
Spaargeld: 1085 – 1135 = 50 euro

Deze bovenstaande uitgaven zijn op het moment van schrijven ook onderhevig aan inflatie en stijgende lasten. Deze liggen nu dus hoger. Kortom: geen financiële polonaise, maar vermogende malaise voor Nederlandse jongeren in de leeftijdsgroep van 18 tot 24 jaar.

Onbewuste kosten jongeren

Volgens Karin Radstaak zijn er wel kosten waarop jongeren beter kunnen letten. Zo spelen abonnementen van Netflix, Spotify, de mobiele telefoon en sportschool een grote rol in het maandelijkse budget. Volgens Radstaak geven jongeren gemiddeld zo’n 50 tot 100 euro per maand uit aan vaste abonnementen. Vaak zonder overzicht en ‘onzichtbare’ automatische incasso’s. “Soms zijn het niet eens abonnementen die worden gebruikt”, legt ze uit in het AD.

@rtvoost Jongeren hebben steeds meer geldzorgen. Wij gingen Enschede in om te kijken of daar ook het geval is. Hebben jullie last van geldstress? #oost #enschede #geld #geldstress #influencers #geldzorgen ♬ origineel geluid – RTV Oost

Volgens haar kunnen jongeren in de dure tijden bewuster omgaan met uitgaven en proberen meer te sparen. Zeker wanneer de groep merkt dat het leven duurder wordt. Voor een grote groep is het daarentegen wel zo dat hun inkomsten niet meestijgen met de oplopende kosten. Als je kosten structureel hoger zijn dan je inkomsten, terwijl je geen gekke uitgaven doet, dan zit je in een moeilijke positie. Florien Cramwinckel, gedragspsycholoog bij SNS, voegt hier aan toe: “Sparen lukt dan niet en deze situatie leidt tot geldstress.”

Financiële gezondheid jongeren en economisch klimaat

Volgens de SNS Bank lijken jongeren zich vaak te belonen met materialistische producten of snacks. Gedragspsycholoog Florien Cramwinckel ziet dit terug in haar werk en vertelt: “40 procent van de jongeren heeft achteraf spijt van hun aankopen en 35 procent maakt zich zorgen over hoeveel geld er naar kleine dingen gaat.” Ze vervolgt: “Kleine uitgaven voelen vaak onschuldig. Denk aan een koffietje hier, een snack daar of een snelle online aankoop. Het voelt niet als ‘echt geld uitgeven’, zeker als je met je telefoon of smartwatch betaalt.”

Volgens de expert speelt ook ‘FOMO’ een grote rol hierbij, ofwel The Fear of Missing Out bij de financiële gezondheid van jongeren. “Als je vrienden wél iets kopen of ergens heen gaan, wil jij niet achterblijven. We zijn geneigd om direct genot boven lange termijn doelen te verkiezen. Dus die korte geluksmomentjes winnen het vaak van de spaarrekening.” Dit is daarentegen niet iets waar jongeren alleen last van hebben, vertelt ze. “Jezelf trakteren op dit soort geluksmomentjes wordt door alle leeftijdsgroepen gedaan. Iedereen geniet dus van de korte geluksmomentjes die dat oplevert. Het is dat de negatieve gevolgen vooral bij jongeren terug te zien waren. Jongeren hebben veel vaker dan oudere volwassenen het gevoel dat ze er te veel geld aan uitgeven, dat het stress oplevert, en dat ze het gevoel hebben het niet meer in de hand te hebben.”

Jongeren zien sparen als een luxe

Stijgende kosten van wonen en levensonderhoud dwingen jongeren om een groter deel van hun inkomen te besteden aan basisbehoeften en levensonderhoud. Als gevolg blijft er weinig over voor de spaarrekeningen en andere financiële verplichtingen. Toch vindt Cramwinckel dat jongeren hier naar moeten kijken en sparen niet als luxe moeten zien. ”Een spaarbuffer hebben is een hele goede manier om je te beschermen tegen financiële stress. Sparen kan ook voelen als een luxe, iets wat je pas doet als je geld overhoudt, en dat is voor veel jongeren niet het geval”, vertelt Cramwinckel.

Cramwinckel adviseert een aparte bankrekening voor leuke dingen: ”Zo geef je nooit per ongeluk je huur of zorgverzekering uit aan een impulsieve aankoop. Zet daar een vast bedrag op per maand en gebruik alleen die leuke dingen-rekening voor impulsieve uitgaven. Je hoeft er dan ook geen ingewikkeld overzicht voor bij te houden, want het systeem regelt het voor je”, zegt Cramwinckel.

Ben je nu op zoek naar een goedbetaalde bijbaan? Les dan over de bestbetaalde bijbanen in Nederland.