FODMAP-dieet: feit of fabel als dé oplossing voor mensen met PDS?
Iedereen kent het wel: een opgeblazen gevoel na het eten, winderigheid waar je niet op zit te wachten of een buik die z'n eigen leven leidt. Noem maar op! Voor sommigen is dit dagelijkse kost. Het FODMAP-dieet wordt vaak genoemd als mogelijke redder in nood. Maar wat is het precies, en is het echt zo'n wondermiddel?
Wat betekent een FODMAP-dieet eigenlijk?
Een FODMAP-dieet, wat houdt dat allemaal in? Het ‘FODMAP’ gedeelte is een afkorting voor Fermenteerbare Oligosachariden, Disachariden, Monosachariden en Polyolen. Klinkt behoorlijk ingewikkeld, maar het zijn simpelweg bepaalde koolhydraten en suikeralcoholen die in je darmen kunnen zorgen voor gasvorming en vochtophoping. Denk aan fruit, tarwe, zuivel, ui, knoflook, honing, noem maar op!
Dit kan leiden tot klachten zoals een opgeblazen gevoel, winderigheid en diarree. Niet best dus. Deze stoffen zitten in alledaagse producten die we vaak eten zoals bepaalde groenten, fruit, zuivel en granen. Voor mensen met het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) kunnen deze stoffen extra vervelend zijn, maar dan komt het FODMAP-dieet om de hoek kijken,
Hoe werkt het FODMAP-dieet?
Het FODMAP-dieet is geen manier van eten waar je je leven lang aan vastzit. Het is juist een tijdelijk traject dat je in drie fases doorloopt. Je begint met de eliminatiefase, waarin je zo’n vier tot zes weken alle FODMAP-rijke voedingsmiddelen uit je dieet schrapt. Dit doe je om te kijken of je buikklachten afnemen zodra je die lastige koolhydraten links laat liggen. Daarna volgt de herintroductiefase. Hierbij voeg je stap voor stap weer bepaalde FODMAP-groepen toe, zodat je kunt ontdekken welke specifiek bij jou voor problemen zorgen. Als je dat eenmaal weet, kom je in de stabilisatiefase terecht. In deze laatste stap stel je een persoonlijk dieet samen waarin je alleen de FODMAP’s vermijdt die bij jou klachten triggeren – de rest kun je gewoon blijven eten.
Het is trouwens geen dieet dat je even uit een boekje haalt en op goed geluk probeert. Het hele proces is best technisch en vereist wat voedingskennis. Daarom is het aan te raden om dit samen met een professional zoals een diëtist te doen. Zo voorkom je niet alleen verwarring, maar ook tekorten aan belangrijke voedingsstoffen omdat je onbedoeld te veel weglaat.
Werkt het dieet echt tegen PDS?
Onderzoek toont aan dat het FODMAP-dieet effectief kan zijn voor mensen met PDS. Het bleek dat bij 75% van de deelnemers de klachten verminderden na het volgen van het dieet. Een andere meta-analyse van 12 onderzoeken concludeerde dat een low FODMAP-dieet de buikpijnklachten vermindert en de kwaliteit van leven verbetert.
Zijn er nadelen?
Hoewel het FODMAP-dieet zeker voordelen kan opleveren voor mensen met aanhoudende buikklachten, zitten er ook wat haken en ogen aan. Zo is het geen dieet dat je even op een zondagmiddag uitprobeert. Het vraagt behoorlijk wat planning (kijkend naar de FODMAP-lijst), discipline én doorzettingsvermogen. Je moet goed bijhouden wat je eet, hoe je lichaam reageert en in welke fase van het dieet je zit. Dat kan best intens zijn, zeker als je gewend bent aan een wat losser eetpatroon.
Daarnaast loop je, als je te lang bepaalde voedingsmiddelen blijft vermijden, het risico op tekorten van belangrijke voedingsstoffen. Denk bijvoorbeeld aan vezels, calcium of bepaalde vitamines. En dan is er nog de impact op je darmflora: het aanpassen van je eetpatroon kan de samenstelling van je darmbacteriën beïnvloeden. Dat kan positief zijn – minder klachten bijvoorbeeld, maar ook negatieve effecten hebben als je te eenzijdig gaat eten. Het is dus een kwestie van goed balanceren en weten wat je doet.
Conclusie
Het FODMAP-dieet kan een effectieve manier zijn om maag- en darmklachten te verminderen, vooral voor mensen met PDS. Het is echter geen eenvoudige oplossing en vereist begeleiding en toewijding. Overweeg goed of dit dieet bij je past en raadpleeg altijd een professional voordat je begint.
Lees ook
