Simulatie toont aan: dit gebeurt er met je lichaam als je 24 uur niks eet

Verschillende vormen van vasten

Vasten is het zich geheel of gedeeltelijk onthouden van eten en drinken gedurende een bepaalde periode. Dat kan verschillende redenen hebben, bijvoorbeeld omwille van religie, gezondheid of zelfs een politiek statement. Een bekend voorbeeld van vasten met betrekking tot religie is de Ramadan, waarbij moslims gedurende een maand niet eten van zonsopgang tot zonsondergang. Bij vasten om gezondheidsredenen kun je bijvoorbeeld denken aan intermittent fasting, waarbij je periodes van eten en drinken afwisselt met periodes van vasten. Vasten als politiek protest geschiedt bijvoorbeeld in de vorm van een hongerstaking, om aandacht te vragen voor een bepaald sociaal-maatschappelijk onderwerp of probleem.

Kortom: vasten komt vaker voor dan je denkt. Maar wat is precies de invloed van vasten op het menselijk lichaam? Wij nemen je stapsgewijs mee in dit proces en laten je zien wat stoppen met eten met je lichaam doet.

Dit gebeurt er met je lichaam als je stopt met eten

Mocht je van plan zijn om voor kortere of langere tijd te gaan vasten, heeft dit natuurlijk effect op je lichaam en geest. De eerste paar uur zal dat vooral een gevoel zijn dat je wel herkent: honger. Tijdens de eerste vier uur van het vasten zul je merken dat je honger krijgt, omdat je lichaam de spijsvertering stopt en je insulinespiegel daalt. Verder zul je nog niet zoveel merken, want in eerste instantie schakelt je lichaam gewoon over op een bestaande energiebron: opgeslagen suikers. Pas als de suikerspiegel verder daalt, gaat je lichaam een beroep doen op glycogeen uit de lever en spieren. Dat gebeurt ongeveer na een uur of acht vasten, waardoor je je vermoeid en futloos gaat voelen. Als je twaalf uur niet eet – dat willen zeggen: van zonsopgang tot zonsondergang – komt je lichaam in een lichte ketose terecht.

Met andere woorden: je lichaam gaat aan de slag met vet als energiebron. Dat is het moment waarop de eetlust voor het eerst zal afnemen en de eerste tekenen van gewichtsverlies zullen optreden.

Langer dan 12 uur vasten: is dat wel gezond?

Als je langer dan twaalf uur gaat vasten, is het belangrijk dat je weet waar je aan begint. Langer dan twaalf uur stoppen met eten kan namelijk nogal intens zijn, aangezien je last kunt krijgen van klachten die doen denken aan griep, zoals hoofdpijn, buikpijn, misselijkheid en vermoeidheid. Vasten is een proces waar geduld bij gebaat is. Bouw het eten altijd langzaam af en stop niet van de één op de andere dag met eten of drinken. Als je het met zorg en aandacht doet, kan langer dan een twaalf uur vasten zeker een positieve uitwerking hebben op je lichaam.

Na 16 uur vasten begint je lichaam met het afbreken en recyclen van beschadigde cellen en afvalstoffen, een proces dat autophagie heet. Na 24 uur vasten komt je lichaam zelfs in een diepe “reparatiemodus”, waarbij het enkel en alleen teert op je reserves. Ontstekingen nemen af en de insulinegevoeligheid verbetert, wat op langere termijn een gunstig effect kan hebben op je lichamelijke conditie. Mocht je weer beginnen met eten, realiseer je dan dat je ook dit weer moet opbouwen. Je lichaam zal inmiddels gewend zijn aan het gebrek aan voedsel en je spijsvertering moet langzaam weer op gang komen. Bekijk hieronder een simulatie die laat zien hoe je lichaam werkt wanneer je maar liefst 24 uur gaat vasten:

Lees ook: tot wanneer kan jij je restjes nog eten? De feiten en fabels op een rij!