Suiker: de beloonmachine in je hoofd

Om te snappen waarom we zo gek zijn op suiker, moeten we even naar ons brein. Suiker schopt namelijk keihard tegen je beloningssysteem aan. Zodra je iets zoets eet, wordt er dopamine aangemaakt. Dat is dat fijne stofje dat je ook krijgt bij bijvoorbeeld sporten of andere plezierige activiteiten. Precies daarom blijf je terugkomen voor nog een koekje. Of vijf (we oordelen niet!).

Veel gezondheidsexperts roepen dat als je minder suiker eet, je vanzelf minder trek krijgt. Lekker hoopgevend. Maar klopt dat eigenlijk wel? Wageningen Universiteit besloot het eens goed uit te zoeken.

donuts opgestapeld
Alexander Grey

Het grote suiker experiment

In een uitgebreid onderzoek lieten ze proefpersonen zes maanden lang eten met verschillende suikergehaltes: van lekker zoet tot behoorlijk flauw. Verwachting: na maanden minder suiker zouden de deelnemers vanzelf hun zin in zoet kwijtraken. Reality check: dat gebeurde dus nauwelijks. Zelfs na een half jaar matigen, bleef de drang naar suiker gewoon bestaan. Het lijkt erop dat je smaakpapillen zich niet zo makkelijk laten heropvoeden als je misschien zou hopen.

Als je dus niet simpelweg je brein kan herprogrammeren door suiker te laten staan, waar ligt dan de oplossing? De onderzoekers wijzen naar de voedingsindustrie. Niet jij moet constant vechten tegen je cravings, maar fabrikanten moeten hun producten gewoon slimmer samenstellen.

Lees ook: Last van winderigheid? Mogelijk komt het door deze voedingsmiddelen

Veel producten zitten namelijk vol met toegevoegde suikers. En niet alleen de usual suspects zoals frisdrank en snoep. Denk ook aan sauzen, ontbijtgranen, dressings en zelfs sommige vleeswaren. Vaak eet je ongemerkt een hoop suiker, zonder dat je het doorhebt. En dat maakt de strijd extra lastig.

Snoepgoed vol suikers
Pixabay

Een handje fruit zal niet het probleem vormen

Even voor de duidelijkheid: natuurlijke suikers in bijvoorbeeld fruit of melk zijn niet per se het grote kwaad. Die producten horen gewoon thuis in een gezond eetpatroon. Maar geperst fruit in smoothies of sapjes, dat is alweer een ander verhaal. Daarin zitten amper vezels en vooral veel suikerwater. Prima af en toe, maar drink ze niet alsof het water is.

▼ scroll verder ▼

Ook gedroogd fruit is een kleine valkuil. Lekker zo’n bakje rozijnen of dadels, maar ook daar geldt: houd het bij maximaal een handje. Anders kan je net zo goed een zak winegums opentrekken.

aardbei en een lepeltje suiker
mali maeder

Gelukkig beweegt de voedingsindustrie al voorzichtig mee. Wageningen Universiteit werkt bijvoorbeeld samen met merken om slimme suikervervangers te ontwikkelen. Zo kwam er bij Peijnenburg een ontbijtkoek op de markt met 20% minder calorieën, maar wel dezelfde smaak en structuur. Geen simpele klus, want suiker bepaalt niet alleen de zoetheid, maar ook vaak de houdbaarheid en textuur van eten. Toch laten deze ontwikkelingen zien dat het wél mogelijk is!

Volgens de onderzoekers is het vooral belangrijk om consumenten geleidelijk te laten wennen aan minder suiker. Als alle fabrikanten hun suikergehalte telkens met een héél klein beetje verlagen, gaat ons smaakgevoel langzaam mee. Zo missen we die extra zoetheid op den duur niet eens meer. Het is dus een lange adem, maar wel ééntje die werkt.

Wat jij nu al kan doen

Oké, de industrie moet aan de bak, maar wat kun jij zelf ondertussen doen? Simpel: check verpakkingen, je schrikt je soms rot hoeveel suiker er in een ogenschijnlijk gezond product zit. Wissel frisdrank vaker in voor water of thee zonder suiker en probeer eens hartige snacks in plaats van zoete tussendoortjes. Eet fruit in z’n geheel in plaats van geperst, en geef jezelf af en toe wél iets zoets, want helemaal verbieden maakt het alleen m

Kortom: minder suiker eten is goed voor je lijf, maar je brein blijft dat zoete beloningsshot gewoon lekker vinden. Gelukkig kun je met slimme keuzes en een beetje hulp van de voedingsindustrie al veel winst boeken. En over slimme keuzes gesproken: er is nóg zo’n opvallende conclusie uit recent onderzoek. Lees ook: Opvallende conclusie uit onderzoek: wil je afvallen, dan is zero frisdrank zelfs beter dan water