
Kabinet werkt aan ‘Onderwegpas’: gezinnen met lager inkomen kunnen mogelijk gratis met de trein reizen
Je kent het wel: je pakt even de trein of bus en voor je het weet ben je meer kwijt dan aan een avondje stappen. Goed nieuws dus voor wie het niet zo breed heeft: het kabinet werkt aan een speciale OV-pas, waarmee honderdduizenden Nederlanders met een laag inkomen straks (bijna) gratis kunnen reizen.
Wat houdt de Onderwegpas precies in?
Het AD meldt dat de zogeheten Onderwegpas in de maak is door het kabinet. Hiermee richt de overheid zich specifiek op mensen met een laag inkomen en hun kinderen vanaf 12 jaar. De pas geldt buiten de spits en moet ervoor zorgen dat deze groep gemakkelijker deel kan nemen aan de maatschappij. Van ziekenhuisbezoek tot een dagje bij familie, het moet binnenkort voor iedereen weer mogelijk worden. In Nederland leven ruim een half miljoen huishoudens op of onder het bijstandsniveau; nog eens 440.000 gezinnen zitten daar net boven.
Volgens minister Barry Madlener en staatssecretaris Chris Jansen (beiden Infrastructuur & Waterstaat) is het doel om de financiële druk op het huishoudbudget te verlagen en sociale uitsluiting tegen te gaan. Bovendien stelt het mensen met een smalle beurs in staat om zich weer vrij te kunnen bewegen. Reizigersvereniging Rover reageerde enthousiast: “Hier maken wij ons al jaren hard voor.” Overigens zien ze bij Rover ook dat dit niet in een keer alle problemen oplost voor de hoge prijzen van het ov.
Wie betaalt de rekening?
Goedkoop is het allemaal niet: de pas gaat zeker een half miljard euro kosten over een looptijd van zeven jaar. Het kabinet trekt 157,5 miljoen euro uit en hoopt op 152,5 miljoen uit het Europese Social Climate Fund. De resterende kosten moeten worden opgevangen door de provincies. Voorwaarde is wel dat de subsidieaanvraag vóór 1 juli wordt ingediend.
Inmiddels zijn enkele provincies al begonnen met hun eigen versies. Zo krijgen minima in Zuid-Holland vanaf 2025 gratis busvervoer buiten de spits. Daarnaast lopen er in Utrecht en Limburg vergelijkbare projecten met flinke kortingen. Ook gemeenten zoals Amersfoort starten pilots met gratis dalurenvervoer voor lage inkomens.
Wat heeft de Onderwegpas voor invloed op de rest van Nederland?
Voor de gemiddelde reiziger ziet de toekomst er minder rooskleurig uit. Vanaf 2026 dreigen de ov-prijzen te stijgen met 15 tot 20 procent, waarvan treinkaartjes met ongeveer 12 procent. NS en andere vervoerders trekken aan de bel: het ov wordt duurder én uitgekleed. Volgens OV–NL zijn we het systeem “langzaam aan het uithollen”.
Overigens heeft de mogelijke komst van de Onderwegpas hier geen verder effect op. Sterker nog, volgens Reizigersvereniging Rover kan het zelfs voordelig uitpakken. “Buslijnen worden voller en dus rendabeler. Dat is goed nieuws voor alle Nederlanders, niet alleen voor sociale minima.””
Lees je liever over treinen die buiten Nederland leiden? Binnenkort kan je met de nachttrein direct naar Barcelona!