Onderzoek Wageningen universiteit: 80% van producten in supermarkt ongezond, gezonde producten aanzienlijk duurder

Bijna alles in de supermarkt is ongezond: waarom we massaal van de fastfood blijven snacken

Ja, je las het zojuist goed: acht van de tien producten die je in je karretje kunt gooien, zijn allesbehalve goed voor je lijf, integendeel zelfs: 80 procent van de producten in supermarkt zijn ronduit ongezond voor je. En nee, dat is niet omdat we allemaal massaal geen zin hebben in gezonde voeding. Er speelt veel meer mee, vooral als je krap bij kas zit.

Mensen met minder geld komen vaker uit bij fastfood, kant-en-klaarmaaltijden en sterk bewerkte voeding. Niet omdat ze per se zin hebben in die zesde diepvriespizza deze week, maar omdat het simpelweg vaak de meest logische keuze is omdat producten die niet ongezond zijn bizar duur zijn in de supermarkt. Een pak witte bolletjes voor een euro of een bakje blauwe bessen voor vier euro? Wij weten het wel!

En het is niet alleen het prijskaartje dat telt. In wijken waar de inkomens stukken lager liggen, zijn er simpelweg meer snackbars, shoarmazaken en fastfoodketens per vierkante kilometer dan in de villawijken. Het aanbod van ongezond eten is letterlijk overal om je heen. Supermarkten in deze buurten staan ook nog eens ramvol met goedkope maar ongezondere producten. Gezonder eten is er wel, maar hangt steevast aan een hoger prijskaartje.

Lees ook: Opvallende conclusie uit onderzoek: wil je afvallen, dan is zero frisdrank zelfs beter dan water

Stress vreet aan je gezonde keuzes, en daarom neig je naar ongezond in de supermarkt

Naast geld speelt er nog iets groters: stress. Structurele geldzorgen zorgen ervoor dat je brein constant op overlevingsstand staat. Je bent de hele dag bezig met rekeningen, schulden, kinderopvang, huurachterstanden en weten wij veel wat nog meer. Tijd en mentale ruimte om na te denken over een gevarieerd weekmenu met volkoren pasta, verse zalm en seizoensgroenten? Dat is er helaas niet En dus grijp je sneller naar die makkelijke maar ongezonde oplossingen in de supermakt. Denk aan een diepvriespizza, noedels, knakworsten in blik. Snel klaar, goedkoop en je hebt in ieder geval gegeten.

Volgens de onderzoekers van Wageningen Universiteit is het een complex systeem waarin allerlei factoren elkaar versterken, als een soort kettingreactie. Geldgebrek zorgt voor stress. Stress zorgt voor minder goede keuzes. Slechte keuzes zorgen voor gezondheidsproblemen. En gezondheidsproblemen zorgen weer voor meer kosten en stress. Zie daar: de vicieuze cirkel waar heel veel mensen niet zomaar uitkomen.

Je omgeving bepaalt wat je eet, en wat voor ongezonds je haalt in de supermarkt

Wat je eet, wordt ook bepaald door de mensen om je heen. Als je hele omgeving leeft op pakjes, zakjes en magnetronmaaltijden, wordt het behoorlijk lastig om ineens zelf wel elke dag verse groenten op tafel te toveren. Zeker als je zelf nooit geleerd hebt hoe je gezond en betaalbaar kookt.

En zeg eerlijk: als al je vrienden op zaterdagavond een paar blikken energiedrank opentrekken en een familiezak chips naar binnen schuiven, is het knap lastig om daar met je komkommersticks tussen te gaan zitten.

Volgens cijfers van het CBS kampen lage-inkomensgroepen veel vaker met overgewicht, diabetes type 2 en andere welvaartsziektes dan mensen met een dikke spaarrekening. Logisch ook, als je kijkt naar wat er dagelijks op tafel komt.

De supermarkt is geen gezondheidscentrum

Veel mensen denken nog steeds: in de supermarkt kun je altijd gezond kiezen in plaats van voor ongezond, als je maar wilt. Maar zo simpel is het niet. De hele winkel is ingericht om jou zoveel mogelijk calorierijke, goedkope onzin te laten kopen. Loop maar eens een willekeurige supermarkt in: bij de ingang meteen de aanbiedingen met chips, frisdrank en koekjes. De gezonde keuzes liggen achterin of helemaal onderin het schap.

En waarom? Omdat er op ongezond eten simpelweg meer marge zit. De voedingsindustrie verdient stukken meer aan goedkope rommel dan aan verse groente. En dus blijft die 80 procent ongezond aanbod lekker in stand.

De oplossing? Die is simpel op papier, maar in praktijk weerbarstig. Wageningen Universiteit pleit al jaren voor maatregelen zoals nul procent btw op groente en fruit, en hogere belastingen op suiker, zout en vet. Maar tot nu toe blijven structurele maatregelen uit. Sterker nog: het kabinet heeft zelfs het plan om groente en fruit goedkoper te maken, uiteindelijk weer ingetrokken.

Ondertussen pompt de voedingsindustrie miljoenen in marketing, slimme schapindelingen en verleidingstrucs. Want eerlijk is eerlijk: van die zakken chips en diepvriespizza’s worden de aandeelhouders een stuk blijer dan van die ene komkommer die over de toonbank vliegt.

Conclusie: gezond eten is een luxe geworden

De harde realiteit is dat gezond eten anno 2025 voor veel Nederlanders gewoon een luxeproduct is geworden. We leven in een omgeving die van alle kanten schreeuwt: koop meer, eet meer, snack meer. Zeker als je minder te besteden hebt, is het bijna een mission impossible om daar tegen in te gaan.

Zolang er in de supermarkt 80 procent aan ongezonde rommel in de schappen ligt, verandert daar weinig aan. En dus blijven veel mensen gevangen in het web van fastfood, bewerkt eten en financiële zorgen.

En zit jij nou krap bij kas en wil je tóch een beetje gezond bezig zijn? Dan is het handig om te weten hoelang je restjes eigenlijk nog veilig zijn om te eten. Want weggooien is zonde, zeker als het nog prima kan. Check daarom hier: Tot wanneer kan jij je restjes nog eten? De feiten en fabels op een rij.