Neem het serieus: 5 signalen dat je cortisolgehalte te hoog is
Druk zijn is tegenwoordig bijna een statussymbool geworden. Iedereen lijkt trots op z’n overvolle agenda, alsof constant ‘aan staan’ iets is om te vieren. Maar laten we eerlijk zijn: je brein is geen machine, en je lichaam al helemaal niet. De stille aanjager van alle stress in jouw leven daarvan? Cortisol, oftewel het stresshormoon.
Cortisol overload: hieraan herken je het
Een beetje cortisol is functioneel. Het helpt je alert blijven in spannende situaties. Maar volgens het CBS kampen inmiddels meer dan 1,3 miljoen Nederlanders met burn-outklachten, wat te maken kan hebben met een flink te hoog cortisolgehalte. Als je stresssysteem dag en nacht op volle toeren draait, raakt je lijf compleet uit balans. Dit zijn vijf signalen dat je cortisolniveau structureel te hoog is, wat serieus ten nadele kan zijn van je gezondheid:
1. Je slaapt beroerd
Of je komt moeilijk in slaap, of je wordt ’s nachts wakker en komt daarna niet meer in een diepe rust. Je lichaam blijft actief terwijl jij juist wilt herstellen. Slecht slapen zonder duidelijke oorzaak is een klassiek teken dat je stresssysteem overbelast is door te veel cortisol.
2. Je focus is ver te zoeken
Je begint aan taken, maar voor je het weet zit je op je telefoon, dwaal je af, of ben je alweer met iets anders bezig. Zelfs simpele dingen afronden kost moeite. Je aandacht versnipperd, je motivatie verdwijnt. Dit is meer dan een drukke dag: dit is mentale uitputting.
3. Je lichaam snakt naar suiker en comfortfood
Die constante trek in snacks, chocola of vet eten? Dat is geen toeval. Je lichaam zoekt energie om te compenseren voor de roofbouw die je op jezelf pleegt. Het gevolg: buikvet, een onrustige huid en een opgeblazen gevoel. De effecten van verhoogde cortisol zijn duidelijk te zien.
4. Je hoofd voelt mistig en somber
Brainfog, prikkelbaarheid en neerslachtige gevoelens: het zijn duidelijke signalen dat je brein te lang onder druk staat. Te veel cortisol beïnvloedt direct je stemming, geheugen en concentratievermogen. Je voelt je minder jezelf, en dat merk je op meerdere vlakken.
5. Je voelt je constant ‘net niet fit’
Niet echt ziek, maar ook zeker niet energiek. Je weerstand is laag, je voelt je futloos, en je libido staat op een laag pitje. Chronische cortisol te hoog door stress ondermijnt je immuunsysteem en hormoonbalans. En dat laat zich zien in hoe je je dag doorkomt, of juist niet.
Wat kun je eraan doen?
Herstellen begint met eerlijk kijken naar je leefstijl. En nee, het antwoord is niet simpelweg een extra weekendje vrij nemen. Zorg voor voldoende slaap, eet voedzaam, en bouw bewust rustmomenten in. Probeer dagelijks te bewegen, dat hoeft geen intensieve work-out te zijn, een wandeling doet al wonderen. Vermijd overmatige schermtijd, zeker vlak voor het slapengaan. En stel grenzen: je hoeft niet overal ‘ja’ op te zeggen.
Belangrijker nog: stop met denken dat altijd druk zijn iets is om trots op te zijn. Goed voor jezelf zorgen is geen zwakte, maar een basisvoorwaarde om goed te kunnen presteren. Zowel op werk als in je privéleven.
Stress hoort bij het leven, maar structureel te veel is funest. Herken je de signalen van verhoogde cortisol? Dan is het tijd om het roer om te gooien. Niet later, maar NU.
Lees ook
